Nein! Nein! Drei Mal Nein! Das weiss ich besser! Es gibt noch glückselige Inseln!
Zarathustra —
De taal van de dichter is die van de gemeenschap, welke die ook moge zijn.
Octavio Paz —
Le désir est un exil, le désir est un désert.
Deleuze en Guattari —
1
1999.
Een dag is ook een ruimte.
En een andere man, die zich had vastgeketend, zijn de ribben ingeslagen, en een motor is over iemands benen gereden.
Piekeraars kosten de Nederlandse gezondheidszorg per jaar ±145 miljoen gulden.
Een spinnenweb trilt als ik erlangs loop.
Randstad renoveert.
Ze slaat met haar tas tegen zijn kont: ‘Opschieten!’
OPINIE IS WARE VRIENDSCHAP.
Je huid.
Het drukt niets uit.
‘Maar het gebruik van het zwaard, dat heb ik wel geleerd, en meer is voor het moment niet nodig.’
Probeer zo’n man maar eens te verhoren.
Gullit in Sierra Leone.
Overal liggen roerloos de codes.
Maar dat hoort nu eenmaal bij ‘dat dat zomaar kan’: die zucht van ‘wereld’ (een woord voor dat de bomen nu langs ’t water staan als zwarte mannen met witte tassen in hun haren); dat is toch niets anders?
En je ziet hoe alles moet wijken, en allereerst wat dat niet kan.
Zonder Elysium en zonder spaarplan, barbaren die geil om een vijand om zich heen slaan, met een blik over het water, een blik in de lucht – staren om eruit te komen.
‘Je hebt me nooit meer laten zien dan het winkelcentrum,’ zei ze.
Al die ‘dromen’ tenslotte – en nu?
Het lag op de trap, dus ik pakte het op en nam het mee naar boven.
2
Leuker kunnen we het niet maken. Tijdens het schrijven viel een lieveheersbeestje op de strook bureau tussen mij en het toetsenbord, en ik keek naar het plafond, waar niets te zien was behalve de licht gebogen planken, die ik soms hoor kraken, maar nu verbazingwekkend zwegen. Nu kan ik weer doen wat ik wil. Je bedoelt dat je wel vertrouwen hebt in de Japanse economie, maar niet in mij? Ideologie speelt daarbij geen rol; het is ’n puur bedrijfsmatige kwestie. Als de geschiedenis telt, tel jij niet mee. Si bene calculum ponas, ubique naufragium est. Ik schop je in je kut tot je bloedend klaarkomt. De bus stopt. Bladeren trillen als voeten. Identifixatie. De gesprekken zijn vastgelopen op de weigering van Peking de binnenlandse markt open te stellen voor westerse banken en multimediabedrijven. Ze zit er warmpjes bij. Hoeveel rechtser is ‘extreem’? Van de Marind-anim van Nieuw-Guinea is bekend dat ze op sneltocht gingen om namen voor hun kinderen te verkrijgen: het laatste woord van het slachtoffer werd de ‘snelnaam’ van de nieuwgeborene. Het was natuurlijk in het midden van september en na zessen ’s avonds. En nu, nog gezelliger? Solidariteit houdt op bij Oldenzaal.
De zon gaat onder en in de vijver drijven zwanen, alsof ze van hout zijn, stil tussen de oevers. Terwijl m’n browser ’n applet laadt, laat ik de jaloezieën neer. Ik zag een man – een mens met een gezicht en een geslacht en een manier van kleden en fietsen – en ik dacht: daar gaat een zin! Een koude wind buigt de stengels naar beneden en dompelt de bloemen in het water. Ik moest haar bellen, maar was bang voor de voicemail. Als ik iets herhaal betekent dat (misschien wel helemaal) niets. Ik en mijn hand. Nina Brink mag blijven leven. De mislukking is hem naar het hoofd gestegen. Het is ook ‘natuurlijk’ dat de grote vis de kleine vis opeet, maar die laatste kan daar anders over denken. Op 7 november 1920, op de derde verjaardag van de Oktoberrevolutie en middenin een bloedige burgeroorlog, wordt de bestorming van het Winterpaleis in Sint-Petersburg opnieuw in scène gezet. (…) Ik las haar ziel in 1997 en na zestig pagina’s realiseerde ik me dat. Talking too much is Oprah-sive. Het sluiten geschiedt in omgekeerde volgorde. Voetgangers proberen zich staande te houden op de Erasmusbrug in Rotterdam. Just the sight of this girl masturbating herself in her school uniform, a cigarette clamped between her red lips, was almost enough to make me come. Hoe lang is het geleden dat ik heel feministisch was? Waarom zijn er wel massapsychosen maar geen -neurosen? Negen politiewagens kwamen op de oproep af en de vrouw werd overmeesterd en gearresteerd. Zes meesterwerken voor de prijs van één. (…) Help, get me OUT OF HERE! I can’t look at this stuff!!! Mijn kapsel is géén statement. Als je er niet volledig achter staat hoeft je het ook niet te doen. Ik had de esthetiek van ruïnes al vroeg verkeerd (romantisch) begrepen. Ik kijk naar mijn hand die de pen vasthoudt. Een blauwe avond. Khadafi heeft z’n tent meegenomen naar Egypte en aan de overkant van de straat hangt ’n jonge vrouw de was van haar kinderen te drogen en dan doet ze de deur dicht. Onze droom is een wereld vrij van armoede. Plattelandsjongen op de brommer, meisje achterop (haar roze armpjes om zijn middel geslagen). De wilgen lijken kwader (kaler) dan voorgaande jaren. De geliefde kan niet worden bezeten. Begaan met het HEDEN: niet met de beschrijving van actuele feiten maar het ritme en de intense diepte waarin de feiten aan ons verschijnen. Waar zijn we? We kamperen in de woestijn, soms kijken we naar de sterren. Ik kan me al wassen.
Tv kijken is óók solidair zijn. Containers razen voorbij. Er zit een krekel op mijn bureau; ik kan hem niet zien, maar ik zie de tijdschriften bewegen. Als ik een kakkerlak vermoord wikkel ik hem in keukenpapier, en voordat ik hem doorspoel zing ik de Marseillaise. Kleuters reflecteren zonlicht beter. Ze bevestigt wasknijpers aan de pijpen: mand, mond, hand, mand, enz. ‘Do not wear contact lenses!’ waarschuwt een e-mail. ‘Trapped chemicals may cause eye damage.’ Je moet de wereld niet menselijker maken dan hij is. In plaats van haar te bellen schrijf ik e-mail. De biobak leunt op zijn deksel; een open (zwarte) mond ontvangt de zon. Twee duiven zoeken brood aan weerszijden van de schaduw. Wat overblijft is metafoor. 20% gratis.
…pff weg! Een komma. Jeroen! Ik zou graag zo’n pak vlinders van je overnemen; elke dag komt mij uit; wanneer kom je? Ik lees Adorno in haar bikini. Als je je aan de wet houdt hoef je je ook niet onderdrukt te voelen. (…) Strikt semi-autobiografisch. Een vuist vol pinda’s. Ik kan me niet herinneren dat we ooit een échte hut hebben gebouwd in de bossen rond Valkenswaard. Volgende week zal er bloesem hangen aan de bomen langs de hele laan, deze hele laan (Paukesven). Is dit een beetje jouw belevingswereld? Maar… Maar, maar… Hier breekt de geschiedenis af. Je zult huilen met je ogen open, je zult weten waarom, je zult naakt in het donker liggen en dan in het licht, je zult niet hoeven vragen: ‘Wat moet ik doen?’ In een wereld waarin winst en milieu langzaam aan elkaar gekoppeld raken, hebben multinationals ingezien dat maatschappelijk ondernemen de toekomst heeft. In mijn vroegste herinnering draagt ze een pak van lood; ze heeft een baby (‘ik’) in haar armen. Een tram komt uit de mist op ons af. Is het de wind of een machine? Ik wacht bij de McDonald’s met zijn vriend tot hij terugkeert met de cocaïne. Waar kom jij vandaan? Zijn blik is ontroerend. In 1912 besluit hij de naam van een krant niet langer te schilderen, maar een stuk krant zelf in de compositie te plakken: de collage wordt geboren. Welkom bij het uurtje cultuur en media. Er is hoop, maar niet voor ons. Met die taal van haar die haar niet meer belt, lente, hongersnood in Ethiopië… Het is frustrerend. Wat. Je hand hangt over de rand van het bed. Neem op. Je moet de man niet werkelijker maken dan hij is. Elke gedachte is een beweging in de richting van een wereld. Je hand hangt over de rand van het bed.
Bladeren vallen op bladeren. Ik besloot het nieuwe boek van Don DeLillo te laten voor wat het was. Een moskee, geïntegreerd in een industrieterrein, is – wat? ‘uit’? Om op te waarderen via de Hi PrePay opwaardeerkaart toets 9. Ik zou willen vluchten tot voorbij de Sauromaten of de IJszee, als mensen die leven als bacchanten beginnen over normen en waarden. Eerst is er al het andere. De blauwe bom, waarvan we dachten dat het de aarde was, ontplofte slechts een tijdje. (…) Ik zelf, gehuld in blinkende wapens, keerde terug naar de stad, vast besloten opnieuw alles te wagen, de hele stad te doorkruisen en haar terug te vinden. De betrokkenen zitten om de tafel.
En even later…
Een ekster duikt onder.
Golvende daken.
…botten, nee, springen uit. Die hoed. Bach! dacht ik. Texaco. Bij een hevige vlaag valt de schaduw niet op het gordijn, maar op haar bed en over haar kalme, bleke voorhoofd. De klank /p/ maak je bijvoorbeeld door met je lippen een explosie van lucht te veroorzaken en daarbij je stembanden niet te gebruiken; je tuit je lippen en maakt de beweging die je maakt als je een zoen in de lucht geeft. It is only in isolate flecks that / something / is given off. Rice Krispies (uit Amerika). Intimigratie.
Schrijf je nog?
Fuck off, ik vond het lief en schattig. Zal ik hem bellen? Er was aan alles gedacht, maar niet dat hij hier zou zitten – dat hadden zijn lichaam en deze tuin uit zichzelf besloten. Ik bedoel niet het woord of de betekenis van het woord, maar… Het voelt niet aan als een gewone crème. Je moet natuurlijk ook je geld verdienen, maar… Ik heb ze knuppels zien gebruiken. Hij trok mijn masker af en duwde het, bespoten met pepperspray, terug in mijn gezicht. De ware protagonist is macht. We zijn wat we wel en niet van ons laten maken. Het zal nog jaren duren, maar… De bladeren vielen op het water, tussen de slaperige eenden, die er niets van merkten. De wereld ging ten. Liefdesgedicht. Surf naar. Haar huid het. STOP. Droompartner gezocht. Dead or alive. Ik zie er tegen op. Ik wil met mijn romans een beetje glans terugbrengen in de wereld.
…zodat twee tegenover elkaar gezeten personen, niet langer gescheiden maar ook op generlei wijze meer verbonden door iets tastbaars, elkaar nog slechts wezenloos aanstaren. ‘Help, help, ik verdrink!’ Da’s bullshit, en dat weet je best. Gooi je hoofd niet zo in je nek. (…) We kijken naar elkaar in haar spiegel.
Staan we nog aan de juiste kant?
IK WIL DE DISCUSSIE NIET AANGAAN. Ik word wakker in New York, in een onwijs mooi penthouse, boven op een heel hoog flatgebouw of zo. Ik ben een vrouw en ik ben verliefd. Ik ben aan het praten. Ik wil je graag even uitleggen wat landelijke dekking betekent. Voor sommige Afrikanen is dat een feest. Ik ben geloof ik wat te snel geweest met het deleten van je memo. Als hij de lucht in kijkt, ziet hij de onderkant van ’n ekster. Bloesemeilandjes op het water. Snackbar. Napoli. Pizza. I love. Ze lachte toen ik haar vertelde wat ik studeerde (‘geschiedenis’ (een leugen)), de hoer (nee, ze was echt een hoer (voor een tijdje (om haar hypotheek te kunnen afbetalen))). ’n Man draagt ’n monitor de trap op. Sindsdien steekt ze vrijwel al haar energie in het verzorgen van de tuin: 99% van haar libidinale, emotionele en intellectuele reserves vloeit via de gieter, de schaar en de grasmaaier terug de natuur in, en op haar pijn en frustratie groeien narcissen en viooltjes. Maar het gaat ook steeds. Leiden. DE GELDKRAAN MOET OPEN. Het is de marktwaarde van de schrijver die is gestegen. Deze zin heb ik geschreven in juni, de omringende in april (september) 2000 (november 2002). Station Leiden.
‘Tv kijken!’ werd haar toegesnauwd en: ‘Voor je kijken of ik schiet je dood!’
Gezien de zeldzaamheid van zandverstuivingen van deze omvang, helpt de mens om het zand blijvend te laten stuiven. Mijn negende of tiende verjaardag vierden we bij de eerste McDonald’s in de regio (in Eindhoven). De attachments zijn verdwenen. O liefde niet te meten! De politie gebruikt wapenstokken en traangas tegen de demonstranten. Hierna: wachten. Harp en citer, hart. Uw woede blaast ze weg als dorre rozen van een struik. Opstaan.
Het donker spoelt aan. Dáár, op de monitor: een jongen en een meisje lopen hand in hand de stationsrestauratie binnen. Ze schudt het zand uit haar sokken. Je roept in mijn slaap. Dit is het begin van 30 augustus. Haar ogen zijn niet zwart, maar bruin (ik zie haar lenzen zitten). Ik woon niet in mijn gedichten, ik woon in de hel van mijn lichaam. ‘Je’ mag alles zeggen. Op CNN – de ‘leider’ van het nieuws – gaan alle gesprekken impliciet over honkbal. Als een lege wolk hangt de mogelijkheid van een relatie rond haar lichaam. Laat deze zin zich niet begrijpen? Elke opeenvolging van moorden is logisch. Liefste. Misschien is de eenzaamheid over onze lijven wel te oud en te vergroeid met het vlees om te worden bevrijd, zoals we elkaar van ondergoed bevrijden. En even later…
Hallo Frederike. Hoi Vleesmedewerker. Word jij onze nieuwe collega? Bel! Het heeft geen zin je tegen de markt te verzetten. De Klingons hebben altijd gelijk. Mijn moeder vond me ’s ochtends op de grond in de huiskamer. Geen geld kan ook, weet ik ’t. Zeeën van. Zouden kinderen dat liedje nog zingen, of zal het met ons uitsterven? Laatst zag ik mijn vaders broer met een foto in de krant; hij is een soort kunstenaar geloof ik en lijkt op mij toen ik nog dik was. Moet ik niet gaan demonstreren of zo? ’t Golven van de daken links van de kerk maakt achtergrond. Twee vensters.
Deze zin heb ik niet geschreven. Zij en ik waren op de vlucht voor de politie, omdat we een maïsveld in brand hadden gestoken uit protest tegen het dagelijks leven. Je moeder, op wiens gazon we geparkeerd stonden, wist dat je loog, maar ze hield haar mond tegen de politie. (…) Als de vraag dus een impasse suggereert, dan is het omdat zij tot voorwerp lijkt te maken wat zich aan elke voorwerpelijkheid onttrekt. Klaprozen. Daar staat ze, onverschillig tegenover haar angst, omdat ze die angst zelf geworden is. Ze belichaamt de huivering en staat doodstil daarin. Mooi, donker. We voelden de regen niet, maar zagen hoe cirkels zich uitbreidden over het water. Ik ben een jonge vrouw met een hoofddoekje (in mijn handen: een kind (in zijn handen: frisdrank)). Wat heeft e‑commerce dat ik niet heb? Een nieuwe lente, ambiguïteit. De taal snijdt hysterisch in eigen huid in een wanhopige poging onze relatie te redden. Unieke luxe pinda’s omhuld met een verrassend krokant korstje. Kijk hoe deze zin getrokken wordt. U bent geholpen door: Farzad. Hoe empirisch moeten de bewijzen voor de dood van God wel niet worden? Het was een zeldzaam moment van helderziendheid, alsof een samenleving opeens zag wat ze aan ondraaglijks bevatte en tegelijk de mogelijkheid van iets anders… Een vermorzeld hart is blijkbaar niet voldoende. Ik verwijs bijvoorbeeld naar zin 15. Mijn fallus, jouw symbolische orde. Sterker fixeren zonder te plakken. De straatlantaarns springen aan om ± half 11 (dit moet in de zomer geweest zijn). Ze voelt zich een gebroken fles slasaus in de supermarkt waar mensen hun wagentjes omheen sturen. Onze excuses voor het ongemak. Systeembeheer. Herinnering is een zakenman met een mobiele telefoon op de rand van een hemelbed in het Hilton. ‘Is je bril ook fictie dan?’ We zijn er al. Unieke luxe panda’s omhuld. Revolver van de rede in de mond van de behoefte. Dit is een rest. Kies 9 om terug te keren naar het hoofdmenu. Ze ligt erbij als één van haar uitgetrokken sokken. Liefde. Vrijheid. Traangas. Ik voel me dikker dan gisteren. Ben je VERLIEFD, is er iemand JARIG of wil je gewoon iemand VERRASSEN? Ik tel de witte blaadjes op de deurmat. Bijbelverwijzing of voetbaluitslag? Een Sikh op het zebrapad.
‘Wat heb ik daarmee te maken? Wat heb ik met dit alles te maken?’
Op de koffie bij de familie van je vriendin na Auschwitz is onmogelijk. (…) En de vriendin van haar zus stelde voor om aan zijn tafel te gaan zitten, maar zij kwam later. Een handelaar op de beurs van Frankfurt houdt nauwlettend de koersbewegingen in de gaten. Je hoort iemand achter je lopen. Je voelt je ribben zonder ze aan te raken. Je hoort jezelf praten. Je voelt dat het te zwaar wordt. Ik lijd op het eerste gezicht een leuk leven. Overal ligt (klaar voor het lichaam) de toetsbaarheid der hypothesen. Ik ben uitgeput, totaal gebroken, ik kan wel schreeuwen, zo bonst mijn hart. Ik lig in het grijs. Van wat? Plastische chirurgie. M’n moeder heeft me niet leren slapen. We wijzen u graag op de verschillende manieren om ons land te verlaten. Ik ben vijftien, en de dienstdoende arts – kalend, in het zwart, onhandig – neemt me op schoot als een klein kind en vertelt me wat er gebeurd is. Een jaar geleden kwam het met bakken uit de hemel en de grijze, verticale zee rond het huis hield me dagenlang gevangen en ’s avonds zat ik meestal op m’n kamer wat te lezen.
Lees het vervolg in N30+, deel twee van Jeroen Mettes’ Nagelaten werk
–
Tags: fragment, N30