DICHTERSALFABET: De B van Bouwers

Ik heb wat kritiek gekregen op mijn non-recensie van Catharina Blaauwendraad, misschien niet helemaal onterecht. Herlinda Vekemans vindt het "droevig" dat ik bij de tekst op de achterflap blijf en vrijwel niets zeg over "de bundel zelf". Oké, het zal niet zo vaak meer gebeuren, al was het alleen maar omdat achterflappen meestal niet zo interessant zijn. Ik wil daarbij wel aantekenen dat een achterflap ook deel uitmaakt van een bundel, en dat een daarop afgedrukte tekst -- of dat nu een aanprijzend citaat is van een prominente dichter of criticus, een auteurloze "samenvatting" of een gedicht uit de bundel -- invloed heeft op hoe we de poëzie (in ieder geval: beginnen te) lezen. In het geval van een debuutbundel kan hij zelfs invloed hebben op de ontvangst van het gehele werk van een dichter. Ik overdrijf een beetje. Soit.

Herlinda concludeert: "De meest aangewezen reactie van de koppige lezer van je tekst lijkt me: de bundel lezen!" Geweldig! Ik heb sowieso nooit bedoeld om het lezen ervan af te raden; dat heeft hoop ik niemand gedacht. En als ik tot koppigheid kan inspireren, dan ben ik daar inderdaad zeer blij mee. Tenminste, als die koppigheid ergens toe leidt (zoals lezen wat je misschien anders niet had gelezen). De koppigheid van in hun vooroordelen volhardende verdedigers van de boerenlullenpoëtica: die woeker ik natuurlijk ook met ieder stuk aan. Dat vind ik jammer, want dat is aggressie die alleen maar, onterecht, in de gierput van hun ego's verdwijnt. Stop met lezen, Kees, die stront kun je beter op het land gebruiken.

Goed. Omdat ik toch ook koppig ben, om mijn criticasters af te straffen, en om het af te leren, zal ik me bij de bespreking van Lenze L. Bouwers' Groeiringen (Querido 2002) beperken tot de vormgeving. Die is erg ongelukkig. Het is niet zo dat er geen aandacht aan is geschonken. De bruine kleur is ongetwijfeld afgestemd op het boombeeld dat de titel oproept. De oranje letters waarin de titel gespeld is lijken dan weer afgestemd op het bruin. "Conservatieve" kleuren komen weer helemaal terug deze winter, heb ik me laten vertellen, en bij Querido wist men dat blijkbaar al in 2002. Dit is de oudste bundel die ik tot dusver heb besproken, en hij heeft waarschijnlijk drie jaar op de plank gestaan. Zonder hype en zonder naam is het ook niet gemakkelijk de aandacht van de argeloze poëziebrowser te trekken met een smal, bruin boekje. Want Brouwers heeft al heel wat bundels op zijn naam staan, maar is toch geen Naam, wel? Hij heeft ook geen sexy naam. (Sexy dichtersnamen zijn bijvoorbeeld: Daniël Dee, Catharina Blaauwendraad, Matthew Arnold en, in mindere mate, George Oppen.) Wie is Bouwers? Achterop staat, alweer in oranje, dat Bouwers "op zijn eentje" verantwoordelijk is "voor de herleving van het rondeel in de moderne Nederlandse poëzie". Heb ik alweer een rage gemist? "Groeiringen" slaat natuurlijk o.a. op de structuur van het rondeel. Er staan gestippelde concentrische cirkels op de cover. We weten wat we kunnen verwachten: "vaste vormen" en bomen. Misschien had ik het -- zonder dit webblog -- aangeschaft als ik ook Lenze had geheten, benieuwd naar wat een naamgenoot met zijn leven aan het doen was.

Ik ben natuurlijk helemaal voor verzet tegen het heden, en vanuit dat perspectief heeft dit lelijke, onmodieuze bundeltje wel iets aantrekkelijks, maar enkel op de manier van een knusse christelijke gemeente als je er Temptation Island tegenover zet.